MasterClass Smart Energy Hubs bij Connectr

13/03/2024

door Silvia Peters en André Sliedregtconsultants bij Het ConsultancyHuis

Hoe leuk is het om vanuit je bedrijf naar een Masterclass te mogen die gaat over Smart Energy Hubs? Begin dit jaar waren we met enkele collega’s van Het ConsultancyHuis bij de Masterclass aanwezig.

Deze werd gehouden op Industriepark Kleefse Waard in Arnhem. Dit is een supergave locatie; oude fabrieksgebouwen waar nu duurzame en energie-gerelateerde innovatieve bedrijven gehuisvest zijn, zoals Connectr, ELaad, Elestor, HYGear en Allego.

Leren uit het verleden

Het begon met een mooie trip down memory lane: de geschiedenis van elektriciteit. Wellicht weet je het nog van de geschiedenisles; gedurende het grootste deel van de jaren 1900 waren olie en hout/turf/stadsgas onze enige brandstofbronnen. Elektriciteit werd meer en meer gebruikt vanaf de late jaren 1900. Het is zo’n 135 jaar geleden dat we voor het eerst in Nederland stroom kregen, aanvankelijk heel lokaal georiënteerd, omdat er lange tijd geen of slechts beperkte verbindingen bestonden tussen de steden. Leerpunt uit die tijd is o.a. de logica om zoveel mogelijk lokaal op te wekken wat lokaal werd verbruikt.

Nu zoveel jaar later praten we over Smart Energy Hubs, omdat we de energie die we zo graag met z’n allen gebruiken, zo efficiënt mogelijk moeten inzetten. Uitgangspunt daarbij is diezelfde logica om lokaal te houden wat lokaal beschikbaar is. Dit ontlast de transport- en distributienetten, waar steeds meer (congestie)druk op komt, door de opkomst van duurzame energiebronnen. En hier spelen Energy Hubs op in.

Wat is eigenlijk een Smart Energy Hub?

Er zijn verschillende definities voor een Smart Energy Hub. Kort gezegd is het een samenwerkingsverband rondom energieverbruik, waarin lokale stakeholders samenwerken om energie gerelateerde diensten te leveren aan bedrijven op bedrijventerreinen en eventuele belanghebbenden in de periferie van het bedrijventerrein. Dit met als doel om het energieverbruik te optimaliseren, om verduurzaming te bevorderen en leveringszekerheid te realiseren. Door de bestaande elektrische infrastructuur beter te benutten en minder uit te wisselen met het distributienet, ontstaat meer financiële ruimte voor besparingspotentieel en meer ruimte voor het aansluiten van bestaande en nieuwe bedrijven op het net. Ook kunnen er op deze wijze collectieve voorzieningen worden gecreëerd, zoals collectieve laadpleinen.

Dit vergt wel een goed inzicht in de verschillende verbruiksdata en verbruiksprofielen en de mate waarin deze (al dan niet) op elkaar aansluiten.

Case Schiphol Trade Park

Praktijkcasus Schiphol Trade Park bleek een mooi voorbeeld van deze zoektocht. Op deze locatie werd kort na de start van de bouw door de lokale netbeheerder aangegeven dat er congestie zou ontstaan. Diverse aanstaande bewoners gingen aan de slag met individuele oplossingen om met eigen generatoren en dergelijke de beperkingen van een te kleine aansluiting te lijf te gaan. Het SADC, die de gronden rond Schiphol uitgeeft en een groot belang heeft bij een betrouwbare lokale energie-infrastructuur, nam het initiatief op zich om het collectieve belang van de aanwezige bedrijven te behartigen en de samenwerking op te zetten.

Dit betekende het formuleren van het probleem, het benoemen van een probleemeigenaar, het verbeteren van de organisatiegraad van het gebied, de opstart van de lokale financiering, samenwerking met de netbeheerder, uitdenken van een netwerkstructuur en het voeren van projectmanagement. Dit zijn belangrijke succesfactoren.

De eerste stap was het verzamelen en/of anonimiseren van profiel- en verbruiksdata om gestructureerd aan de slag te kunnen gaan. Dit blijkt een belangrijk punt, dat ook in het Landelijk Actieplan Netcongestie als grote wens terugkomt.

Inmiddels kan Schiphol Trade Park toe met een gezamenlijke aansluitwaarde van 30% (!) van het oorspronkelijk beoogd aan te vragen transportvolume van de individuele bedrijven. De geplaatste noodoplossingen (aggregaat) hebben het afgelopen jaar enkele uren aangestaan, terwijl bij de individuele benadering de aggregaten per bedrijf circa 8 uur per dag zouden hebben aangestaan!

Verschillende fases voor Energy Hubs vergen verschillende kwaliteiten

De diverse fasen waar de Smart Energy Hub van Schiphol Trade Park doorheen zijn gegaan zijn: Verkennen, Ontwerpen, Realiseren en Exploiteren van de energy hub. Belangrijk om te realiseren is dat elk van deze fasen andere kwaliteiten vergt.

Het principe om ‘zoveel mogelijk lokaal’ te houden, geldt ook voor aansturing van verbruiksapparatuur. In plaats van warmtepompen (die normaal aan het begin van de ochtend tegelijkertijd tot een capaciteit overschrijdende piekverbruik zouden leiden) op afstand aan te willen sturen, werd met elk bedrijf individueel overlegd op welk tijdstip zij het beste konden bijdragen aan het vermijden van de piek. Zij stelden dit vervolgens zélf in volgens de specificaties van hun eigen apparatuur.

Hoe nu verder?

Om bij alle initiatieven voor Smart Energy Hubs tussen de bomen door het bos nog te kunnen laten zien, heeft ‘Eigen’ een blauwdruk ontwikkeld. Eigen ziet zich als het slimme energieknooppunt van de toekomst en betreft een consortium van 16 partijen die systeemoplossingen in relatie tot energie realiseren. Eigen is een initiatief dat deels gesubsidieerd wordt vanuit de MOOI-regeling voor Systeemoplossingen Grootschalige Opwekking Hernieuwbare Elektriciteit.

Het ConsultancyHuis heeft specialisten in dienst met langjarige ervaring in de energiesector en ruime ervaring in energiedata enkan bijdragen bij het doorrekenen van scenario’s en het verkennen van mogelijkheden voor het opzetten van een Energy Hub, en het beheren en sturen van de data in de exploitatiefase. We komen graag in contact met u als de meerwaarde van een Smart Energy Hub u aanspreekt, maar de eerste stap nog net iets te groot lijkt.

Tot slot

Deze blog werd geschreven door Silvia Peters en André Sliedregt, beiden als Energy Business Consultant werkzaam bij Het ConsultancyHuis. Het ConsultancyHuis helpt bedrijven in de energiesector met de optimalisatie en implementatie van processen, en zorgt voor meer inzicht door het gebruik van slimme technologieën.

Samenwerken?

Een verandertraject, een nieuw IT-systeem of een andere uitdaging? Ontdek hier hoe we jouw organisatie kunnen helpen.

Werken bij ons?​

Zoek je een nieuwe uitdaging? Ontdek de voordelen van Het ConsultancyHuis voor jou als consultant.