Linker- en Rechterbrein: De Rol van AI in de Energietransitie
door Alex Pauwels consultant bij Het ConsultancyHuis
Op 25 juni 2025 organiseerde Smart Energy NL zijn 35e themamiddag bij Berenschot in Utrecht, dit keer over de inzet van AI in de energietransitie. Het centrale thema was het linker- en rechterbrein van AI. Het nieuws belicht vooral het rechterbrein — de creatieve, generatieve kant van AI — maar de voorspelkracht en logica van het linkerbrein blijken minstens zo waardevol. De sessies trokken circa tachtig deelnemers die elk vijf workshops volgden en zo alle facetten van AI konden verkennen.
EMS+ in de glastuinbouw
In de workshop van Het ConsultancyHuis en SAMAX stond de glastuinbouw centraal. Met 2,4 GW aan WKK-vermogen—goed voor 12 % van de Nederlandse piekbelasting—én snelgroeiend gebruik van LED-belichting, warmtepompen, e-boilers, batterijen en pv, heeft de sector ruime flexibiliteit tot haar beschikking. Om de beschikbare flexibiliteit optimaal te benutten, hebben SAMAX en Het ConsultancyHuis samen een slim Energie Management Systeem (EMS+) ontwikkeld. Het EMS+ benut het linkerbrein voluit: AI-voorspellingen voor weer, teeltvraag en marktprijzen worden elke vijftien minuten gevoed aan een mixed-integer optimalisatiemodel dat biedingen opstelt voor de EPEX day-ahead markt, de markten voor nood- en regelvermogen en de passieve onbalansmarkt. Zo ontstaat één beslislaag die energiemix, energiekosten en netstabiliteit integraal afweegt.
Proof-of-concept
Een proof-of-concept bij een distributiecentrum met zonnepanelen en een 2 MWh-accu liet zien wat dit oplevert: op 7 april 2024 realiseerde EMS+ een extra opbrengst van circa € 2.700. Het algoritme leegde de batterij vroeg op de dag bewust tegen een slechte prijs om later, bij een prijspiek, volledig te profiteren—een beslissing die voorheen zelden werd genomen maar die voor het nieuwe model volkomen logisch is.
Tot slot
De komende maanden wordt het EMS+ uitgebreid met nog nauwkeurigere weer-, energie- en prijsvoorspellingen. Daarna kan het rechterbrein—generatieve AI— ingezet worden om nieuwe scenario’s en strategieën te schetsen. De combinatie van beide breinen belooft de volgende stap te zijn naar maximalisatie van waarde én bijdrage aan netstabiliteit voor kassen, distributiecentra en andere flexibele energie-hubs.
Meer weten?
Wil je meer weten over het EMS+ of hoe je AI kunt toepassen in jouw werk? Neem gerust contact op met Alex Pauwels | LinkedIn